Ex-rector Rik Torfs schrijft niet meer voor De Standaard.
Een uitreiksel uit zijn tekst :
"De diepere oorzaak van mijn vertrek is ethisch van aard. De mensvisie die de krant vandaag uitdraagt, is onverenigbaar met de mijne. Dat klinkt abstract. Dus een voorbeeld: het begrip transparantie.
Een uitreiksel uit zijn tekst :
"De diepere oorzaak van mijn vertrek is ethisch van aard. De mensvisie die de krant vandaag uitdraagt, is onverenigbaar met de mijne. Dat klinkt abstract. Dus een voorbeeld: het begrip transparantie.
Transparantie is al vele jaren hip. Ons leven is het best een open boek, klinkt het. Gevoelens delen is goed, gooi ze in de groep. En, meer structureel, bestuur en rechtspraak kunnen niet transparant genoeg zijn. Verschillende dingen eigenlijk. Toen kwam het ‘post-truth’-tijdperk. Transparantie werd nog belangrijker. Media zochten koortsachtig naar ‘echte’ feiten. Onderzoeksjournalistiek won weer veld. Elk aangetoond feit moet een publiek feit worden, alleen zo ontmasker je leugens. Transparantie wordt genadeloos: ze spaart niets of niemand. Wie een fout maakt, moet aan de schandpaal. Vergiffenis of een tweede kans zijn onverenigbaar met absolute helderheid. Het oordeel is belangrijker dan de mens.
Nochtans kan transparantie naar mijn mening wat bescheidener zijn. Ze slaat dan op heldere procedures, die altijd met de grootste zorgvuldigheid, inclusief het recht van verdediging, worden toegepast. Geen geritsel in de marge. Maar moet het resultaat van transparante procedures per definitie openbaar worden gemaakt? Dient een bedrijf de namen bekend te maken van werknemers die het ontslaat, met opgave van redenen? Moet iedereen die een fout maakt aan de schandpaal?
Volgens de tijdgeest wel, De Standaard lijkt te volgen. Alleen feiten en experts die voor correcte duiding zorgen, kunnen ons behoeden voor de leugen en het populisme. De schandpaal is daar een onderdeel van. Hij bevestigt dat de misdadiger een misdadiger is. Maar hij reduceert hem daar ook toe. Transparantie leidt zo tot extreem moralisme. De mens valt samen met zijn ontsporingen.
Dat is een troosteloze ethische keuze. Ik geloof in barmhartigheid en vergiffenis. In onvolkomenheid. Iedereen maakt fouten. We mogen mensen niet zomaar afschrijven, ook niet in naam van radicale transparantie. Die zal trouwens nooit tot minder fouten leiden, wel tot grotere behendigheid in het verbergen ervan. Hoe strenger de moraal, hoe groter de hypocrisie. Dat zien we nu al.
No comments:
Post a Comment